Soorten straling
Er zijn verschillende soorten van straling, om die verschillende soorten te snappen moet je eerst weten dat straling overbrengen van energie is. Om die energie over te brengen is geen tussenstof nodig. Bij elke vorm van straling heb je altijd een stralingsbron, de straling zelf die de energie bij zicht heeft en een ontvanger. Hieronder zie je daar een schematische tekening van. Ik geef een korte toelichting.
De bron van straling is altijd een atoom, een atoom is een klein deeltje van een stof. Vaak wordt de enegrie gemaakt in de elektronenschil, de buitenkant van een atoom. Soms wordt de energie ook gemaakt in de atoomkern, dat noemen we kernstraling.
De straling zelf brengt energie over zonder tussenstof. Er zijn verschillende manieren om energie over te brengen. Een soort is elektromagnetischestraling, EM straling. Die straling brengt energie zoals elektromagnetischegolfen of lichtdeeltjes over. Daarnaast is er een deeltjesstraling, doordat deeltjes met een hoge snelheid bewegen onstaat er een straling.
De meeste straling is voor de ontvanger onschadelijk. Toch zijn er ook een aantal stralingen zeer schadelijk. De schadelijke stralingen vallen onder de ioniserende stralingen. Ioniserende straling is straling die zoveel energie bevat dat het de bouw van een atoom kan veranderen. Daardoor kan zelfs ons DNA veranderen, en onstaan er gevaarlijke ziektes zoals kanker. De belangerijkste soorten van ioniserende stralingen zijn röntgenstraling, kernstraling: alfa, kernstraling: beta en kernstraling: gamma.
Röntgenstraling wordt door de mens gemaakt, door elektronen op een plaat te schieten, waardoor een straling onstaat. Deze straling wordt bijvoorbeeld gebruikt bij het maken van foto's van onze botten. Daardoor krijg je wel een dosis straling binnen maar die is zo klein dat die nog niet schadelijk is. Als je vaak die straling ontvangt is het wel schadelijk, daarom hebben radiologen en laboranten ook een apparaatje wat de dosis meet die ze hebben ontvangen.
De kernstraling: alfa is een voorbeeld van deeltjesstraling. Deze straling onstaat doordat de kern van een instabiel atoom wegschiet.
De kernstraling: beta is ook een voorbeeld van deeltjesstraling maar onstaat door een elektron wegschiet.
Een voorbeeld van elektromagnetische straling is de kernstraling: gamma, het onstaat doordat de bouw van een atoom verandert.
Deze vier stralingen zijn allemaal gevaarlijk maar ook zijn er goede soorten stralingen zoals ultraviolet, beter bekent als UV-straling. De zon straalt UV-straling uit en daardoor worden wij zomers bruin. UV-straling maakt vitamine D aan in je lichaam en dat is gezond, maar teveel straling is niet gezond, ook daar kun je ernstige ziektes van krijgen zoals huidkanker.
Een andere soort straling is de radiogolf, een radiogolf is een elektromagnetische golf. Deze straling wordt gebruikt bij mobiele telefoons en heel veel andere comminucatie middelen.
Infrarood is ook een bekende straling, met infrarood kun je warmte meten. En je kunt er ook signalen mee zenden, zoals de afstandsbediening. Sommige dieren, zoals ratelslangen, hebben een infraroodzintuig. Met dat zintuig kunnen ze warmte meten en zo een prooi vangen. Infrarood is een kleur, net zoals ultraviolet, alleen met onze menselijke ogen zijn die kleuren niet te zien, meer informatie hierover staat bij het kopje spectrum.
Hieronder zie je een plaatje van een huis gemaakt met een infrarood camera, de kleuren zijn de verschillende soorten warmte wat je met infrarood kunt meten.
Maak jouw eigen website met JouwWeb